Tình bạn

Đức Giám mục Giraud, một nhà thông thái nước Pháp, một Giám mục rất thời danh của Giáo Hội Pháp đã lấy 3 chữ làm tuyên ngôn mục đích đời sống mình: Dieu, les lettres, l’amitié. Ba mục đích đó rất cao thượng.

Dieu: Con người phải tìm kiếm Chúa trước hết. Có Chúa không? Chúa dạy ta sự gì nếu ta không thuận lòng trời thì sao sống được, ai bẻ nạnh chống trời: Đời sống con người thay đổi luôn, thay đổi trong thể xác, cá nhân, trong xã hội. Các thay đổi ấy do Chúa sắp xếp vì thế mắt ta phải ngó Thiên Chúa sẽ hiểu ý Ngài.

Lettres: Học hỏi, rèn luyện văn chương rất cần. Người không học sống như trâu bò. Sự thông biết nhắc con người lên cao. Càng biết nhiều càng sống đầy đủ vì con người không chỉ có xác mà còn trí khôn nữa. Vô tri bất ngộ. Thế giới ngày nay tốt đẹp là nhờ trí thức loài người biết mở mang, tìm tòi, học hỏi.

L’amitié: Sống ở đời, nơi khốn khó mà không có bạn hữu thì chết mất. Vae soli: khốn cho kẻ ở một mình, anh ngã em nâng, tay mặt đỡ tay trái, song bạn thì không thiếu, mà bạn tốt,, bạn thành tâm thì không dễ kiếm.

Kinh Thánh không cho ta một định nghĩa rõ ràng chính xác về “tình bạn”, hay “bạn”, nhưng Cựu Ước và Tân Ước nói về tình bạn với nhiều khía cạnh. Đơn giản mà nói, tình bạn là mối liên hệ yêu thương tín cẩn và gần gũi giữa hai người (2). Tình bạn đó không giới hạn nơi người trần thế, nhưng còn bao hàm mối liên hệ bạn hữu giữa Thiên Chúa và con người. Trong sách Xuất Hành, ta biết được  “ĐỨC CHÚA đàm đạo với ông Mô-sê, mặt giáp mặt, như hai người bạn với nhau.” (Xh 33,11). Nơi sách Biên Niên Sử (2Bn 20.7) và sách tiên tri Isaia (Is 41,8) tổ phụ Abraham cũng được coi là “bạn” của Chúa. Riêng với tác giả sách Huấn Ca, những người bạn trung thành là vô giá và họ chính là món quà Chúa trao ban cho chúng ta (Hc 6,14-17) (3). Qua thời Tân Ước, tình bạn giữa Chúa và con người tỏ hiện rõ ràng hơn. Chúa Giêsu đã gọi các môn đệ là bạn hữu của Ngài (Lc 12,4). Tình bạn đó thật cao cả vì Chúa đã hy sinh tất cả, ngay cả mạng sống để cứu thoát bạn hữu mình.

• “Người công chính dẫn lối cho bạn bè, nhưng đường ác nhân đi khiến chúng bị lạc.” (Cn 12,26) 
• “Đi với người khôn, ắt sẽ nên khôn, chơi cùng kẻ dại, sẽ mang lấy hoạ.” (Cn 13,20) 
• “Đứa nhạo báng tìm khôn ngoan chẳng thấy, người hiểu biết gặp tri thức dễ dàng. Bạn hãy tránh xa đứa ngu si dại dột, vì biết rằng hắn chẳng có lời lẽ khôn ngoan.” (Cn14,6-7) 
• “Đừng bè bạn với người hay nóng giận, chớ giao du với kẻ dễ nổi xung, kẻo con lại học đòi lối sống của chúng, khiến thân con mắc phải bẫy dò.” (Cn22,24-25) 
• “Anh em chớ có lầm: Chơi với kẻ xấu, người tốt cũng ra xấu.” (1Cr 15,33)

Tình Bạn Đáng Quý Trọng

• “Bè bạn thương nhau mọi thời mọi lúc, vào ngày hoạn nạn chỉ có anh em.” (Cn 17,17)
• “Hãy lắng nghe lời khuyên, đón nhận lời nghiêm huấn, để sau này bạn được nên khôn.” (Cn 19,20)
• “Người khôn ngoan được nên mạnh mẽ, kẻ hiểu biết làm sức mạnh gia tăng.” (Cn 24,5)
• “Sắt bén nhờ sắt, con người nên sắc bén nhờ bạn bè.” (Cn 27,17).
• Hai người thì hơn một, vì hai người làm việc cực khổ sẽ thu nhập khá hơn. Người này ngã đã có người kia nâng dậy. Nhưng khi chỉ có một mình mà bị ngã thì thật là khốn, vì chẳng có ai nâng dậy cả !” (Gv 4,9-10)

Cách Đối Xử Với Bạn 
Chúng ta có thể tìm thấy những lời khuyên rõ ràng và chi tiết về cách đối xử với bạn nơi các Phúc Âm và nhất là các thánh thư Tân Ước

• “Anh em muốn người ta làm gì cho mình, thì cũng hãy làm cho người ta như vậy.” (Lc 6,31)
• “Hãy thương mến nhau với tình huynh đệ, coi người khác trọng hơn mình.” (Rm 12,10) 
• “Anh em đừng bao giờ thốt ra những lời độc địa, nhưng nếu cần, hãy nói những lời tốt đẹp, để xây dựng và làm ích cho người nghe. Anh em chớ làm phiền lòng Thánh Thần của Thiên Chúa, vì chính Người là dấu ấn ghi trên anh em, để chờ ngày cứu chuộc. Đừng bao giờ chua cay gắt gỏng, nóng nảy giận hờn, hay la lối thoá mạ, và hãy loại trừ mọi hành vi gian ác. Trái lại, phải đối xử tốt với nhau, phải có lòng thương xót và biết tha thứ cho nhau, như Thiên Chúa đã tha thứ cho anh em trong Đức Ki-tô.”(Eph 4,29-32) 
• “Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. Ước gì ơn bình an của Đức Ki-tô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất, anh em đã được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó. Bởi vậy, anh em hãy hết dạ tri ân (Cl 3, 12-14).
• “Đừng làm chi vì ganh tị hay vì hư danh, nhưng hãy lấy lòng khiêm nhường mà coi người khác hơn mình. Mỗi người đừng tìm lợi ích cho riêng mình, nhưng hãy tìm lợi ích cho người khác. Giữa anh em với nhau, anh em hãy có những tâm tình như chính Đức Ki-tô Giê-su.” (Pl 2, 3-5)